از دکتر شریعتی کتابی به یادگار مانده است، که می توان آن را یکی از بهترین تفسیرهای عصری زمان وی دانست. او در ابتدای کتاب می گوید:"درس امشب از یک سوره قرآن است، و نشان دهنده آن است که گویی هم اکنون نازل شده و خطاب به مسلمین هم اکنون دنیاست و شأن نزولش به وضعی است که مسلمانان دنیا در حال حاضر دارند و آن سوره روم است که یک پیام شگفت انگیز زنده و نیرومندی به همه روشنفکران مسئول زمان ماست، روشنفکر مسئول جامعه مسلمانی که می کوشد تا مسلمانان را در این درگیری ها و جبهه گیری های نیرومند جهان، راه نجات بیاموزد و آگاهی و آزادی به آنها ارائه دهد؛ مخاطب، چنین مسلمان مسئول وآگاه است"( پیام امید به روشنفکر مسؤل، علی شریعتی).

او در این کتاب کوشیده است تا بگویدکه: همانگونه که امام باقر، برای تشبیه جاودانگی قرآن مثالی زده و فرموده است: "قرآن مانند خورشید و ماه، همیشه در جریان است و زندگی انسانها را تا پایان دنیا روشن می سازد" (بحار، ج 89، ص 94) و ثابت کند که قرآن، جهان شمول است و برای همه عصرها و نسلها نازل شده و هر زمان پیامی نو برای مخاطب دارد.