قواعد به معناى زیرساخت، اساس و پایه است. قواعد هر علمى گزاره‏هاى کلّى و قوانین عمومى است که آن علم بر پایه آن اصول و قوانین استوار است.

منظور از "قواعد تفسیر" چیست؟ تفسیر هر متنى و به ویژه قرآن کریم داراى ضوابط و قوانین کلّى است. آشنایى با این قوانین موجب آن می ‏شود که بتوانیم مبانى و روش‏ هاى مفسران بزرگ را دریابیم، گفته‏ ها و یافته‏ هاى آنان را در تفسیر آیات نقد و بررسى کنیم، در تفسیر قرآن از حدود خواننده و مقلّد خارج شویم و به حیطه پژوهشگرى و نظریه‏ پردازى در این دانش نزدیک شویم.
قواعد تفسیر؛ بیان اصول و قوانین کاربردى در تفسیر قرآن است. مى توان گفت همان نسبتى که بین اصول فقه و فقه برقرار است، بین قواعد تفسیر و تفسیر وجود دارد. البته برخى از این قواعد در مورد هر متنى جریان دارد. و برخى دیگر تنها براى تفسیر قرآن کاربرد دارد. همچنین برخى از این قواعد در همه آیات قرآن جارى است و برخى دیگر ویژه آیات خاصّى است.
مفسران قرآن کریم به طور معمول در مقدمه کتب تفسیرى خویش، مباحثى را متذکر مى‏شوند که مایه ‏هاى نخستین قواعد تفسیرى است.

تفسیر هر متنی، به ویژه متن سنگین بار و پرمعنی و والایی مانند قرآن کریم؛ قواعد و اصولی دارد که پیروی از این اصول، تفسیر متن را استوار و صحیح می کند و تخلف از این قواعد و چهارچوبها، تفسیر متن را نااستوار و نادرست می کند. کتاب های کم شماری درباره قواعد تفسیر قرآن نوشته شده است. از جمله این کتابها، قواعد تفسیر قرآن کریم اثر محمد سلطانی است. نویسنده این کتاب، استاد حوزه و دانشگاه و دکترای علوم قرآن و حدیث و یکی از پژوهشگران عرصه کلام و تفسیر است.