کتاب شرح نهج البلاغه نوشته‌ی محمدتقی جعفری تبریزی، به تحلیل و بررسی گزیده‌ای از خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان کوتاه علی ابن ابی طالب می‌پدازد.

سید رضی در قرن چهارم هجری قمری نهج البلاغه توسط را بر اساس ذوق ادبی خویش از نامه‌ها و خطبه‌های علی فراهم آورد. از جمله شاخصه‌های این کتاب، ترجمه‌های متعدد آن است.

در بخشی از کتاب شرح نهج البلاغه می‌خوانیم:

آیا کسی نیست از ما بپرسد که با مشاهدات فراوان در طول تاریخ درباره‌ی قالب ناپذیری اصول و مسائل علمی از یک طرف و با شناسائی انسان و بیکرانه جویی‌هایش از طرف دیگر، و نامحدود بودن روابط و اجزای طبیعت با سیستم باز که رو به ماورای طبیعت (متافیزیک به معنای عمومی آن) دارد، چگونه به خود اجازه می‌دهید که علم و جهان هستی را محدود نموده، در برابر مفاهیم و مسائل عالی و با اهمیت به وحشت و اضطراب و نیهیلیستی دچار شوید؟! کدامین دلیل شما را وادار کرده است که تارهایی از چند رشته قضایای محدود، مانند عنکبوت درو خود بتنید و سپس بگوئید: جهان هستی همین است که من با همین مفاهیم و قضایا آن را شناخته و با آن ارتباط برقرار کرده‌ام؟! به اصطلاح معمولی باید گفت: خوشا به حالشان، که خیلی راحت در آسایشند!!