کتاب ترکیببند عاشورایی به قلم محتشم کاشانی مجموعهای از ابیات این شاعر بزرگ در وصف امام حسین (ع) و واقعهای عاشورا است.
ترکیببند گرانسنگ محتشم کاشانی را میتوان در بالاترین درجهی شعر عاشورایی دید، قلهای دست نیافتنی، بیانی لطیف و قوی، توصیفاتی گرم و زنده، به حدی که تصور میشود محتشم خود در صحنهی کربلا حضور داشته و تماشاگر واقعهی عظیم ظهر روز دهم بوده است.
روایت دانای کل، بر رساندن مفهوم تأثیری شگرف دارد، حتی آنجا که گوینده حضرت زینب است و مخاطب پیامبر و دختر گرامیشان، باز هم نفوذ کلام، عمیق است و چنان زخمهای بدن سیدالشهدا کاری!
شعر محتشم آنگونه در اوج ایستاده، که رسیدن به آن غیرممکن مینماید و این جز عنایت ائمهی اطهار نیست.
در بخشی از کتاب ترکیببند عاشورایی میخوانیم:
باز این چه شورش است که در خلق عالم است
باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است
باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین
بی نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است
این صبح تیره باز دمید از کجا کزو
کار جهان و خلق جهان جمله در هم است
گویا طلوع میکند از مغرب آفتاب
کاشوب در تمامی ذرات عالم است
گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست
این رستخیز عام که نامش محرم است
در بارگاه قدس که جای ملال نیست
سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است
جن و ملک بر آدمیان نوحه میکنند
گویا عزای اشرف اولاد آدم است