کتاب اساطیر ایرانی به قلم بهمن انصاری ترجمهایست از بخشهای اساطیری کتاب اوستا و با توضیحاتی کامل، کهنترین اسطورهها و افسانههای ایرانی/آریایی را احیا نموده است.
در بخشی از کتاب اساطیر ایرانی میخوانیم:
«خورنه یشت» یا «زامیاد یشت» یا «کیان پشت» نوزدهمین پشت از «اوستا» است و در بزرگداشت و ستایش «فره کیانی» سروده شده است. و «فره» به باور نیاکانمان، فروغ و موهبتی است ایزدی که هر کس از آن برخوردار شود، برازنده سالاری و شهریاری میگردد. بنابر کهنترین اساطیر ایرانی، تمام پادشاهان پیشدادی، کیانی و پهلوانان و بزرگان ایرانی، دارای «فره ایزدی» بودهاند. بارها در لابلای اساطیر کهن و قدیمی اوستایی و پهلوی، به بسیاری از دشمنان ایران زمین از جمله «آژی دهاک» و "افراسیاب" برمیخوریم که در پی به دست آوردن این «فره» بوده اما هرگز موفق به این امر نشدند.
در «اوستا» ما با دوگونه «فره» مواجه هستیم: «فره کیانی» که ویژه شهریاران و پهلوانان و بزرگزادگان است و «فر ایرانی» که متعلق به تمام مردان و زنان و جانوران و گیاهان و سرزمینهای ایرانی است. اشارات جغرافیایی موجود در «خورنه یشت» نشان میدهد که سرایندگان این پشت در نواحی شرقی و جنوب شرقی فلات ایران میزیستهاند. این پشت به دلیل داشتن نامهای خاص کهن، از مهمترین پشتهای «اوستا» است.
بندهای ۱ تا ۸ (شامل نام کوههای بخش شرقی فلات ایران زمین) و ۶۶ تا ۶۹ (شامل نام رودهای بخش شرقی فلات ایران زمین) دارای اسامی و توضیحات مهمی است. هرچند که بندهای فوقالذکر از لحاظ قدمت، در شمار اضافات دورههای اشکانی و ساسانی محسوب میشوند و از موضوع این جستار خارج است؛ وانگهی اطلاعات جغرافیایی بکری را در بردارند که مخاطب کنجکاو، میتواند با مراجعه به آنها، آگاهیهای تاریخی جغرافیایی ارزندهای را به دست آورد.
«خورنه یشت» دارای ۱۵ گرده و ۹۶ بند است. اما بسیاری از این بندها از افزودههای دورههای پارتی و ساسانی است. در ادامه به معرفی کهنترین بندهای «خورنه یشت» پرداخته خواهد شد اما باید توجه داشت که بعید نیست در این پشت، بندهای قدیمی دیگری نیز وجود داشته باشند که از چشم نگارنده دور مانده است.