این کتاب به عنوان کتاب درسی در دبیرستانهای ایران تالیف شده و موضوع آن بررسی آثار منظوم و منثور ادبیات ایران از دوران حمله مغول تا عصر حاضر و شرح حال مختصر ادبیات و شعرا و کتابهای علمی این دوره می باشد. با حمله مغول به ایران و توحش و درنده خوئی این قوم آثار زبان فارسی خصوصا در نثر مصنوعی و غیر طبیعی شد و شیوه ساده و شیرین قدیم تا حدی متروک گردید زیرا نویسندگان به واسطه جو خفقان و وحشت مجبور گردیدند در آثار خود به لفاضی بپردازند و مطالب و مقصود خود را با استعاره و کنایه و طول و تفصیل ادا کنند.

در مورد آثار منظوم نیز شعر به عرفان گرائید که بهترین و لطیف ترین معانی تصوف در این عصر در قالب عبارت موزون پارسی در آمد که نامی ترین گویندگان و سرایندگان مانند حافظ و جامی و خاصه جلال الدین رومی در این دوره ظهور کردند. در ادامه کتاب به شرح تاریخ ادبیات در دوران صفویه که تشیع را مذهب رسمی ایران قرار دادند می پردازیم که وجه مشخصه ادبیات این دوره آثار منظوم و منثور مذهبی است. شعرا به جای مدح پادشاهان به نعت و مرثیه آل رسول پرداختند و علما به جمع آوری احادیث و اخبار شیعی مشغول شدند