کتاب تحف العقول عن آل رسول نوشته‌ی ابن شعبه حرانی، از کتب مشهور حدیث شیعه محسوب می‌شود.

این اثر ترجمه‌ی ساده و روانی از کتاب نفیس و پرارزش «تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام» تألیف عالم ربانی و محدث عالی مقام جهان تشیع «أبو محمد حسن بن علی بن شعبه حرانی» أعلی اللّه مقامه الشریف است.

این مرد بزرگ از مفاخر علمای امامیه و بسیار بزرگوار و جلیل بوده و شخصیت او از کتاب ذی‌قیمتش آشکار و هویداست. کتابی که با حجم اندک حاوی مطالبی بسیار سودمند از آداب، سنن، پند، حکمت، و نصایح و امثال آن از رسول خدا و ائمه معصومین صلوات اللّه علیهم، حضرات موسی، عیسی و لقمان علیهم السّلام می‌باشد. این اثر از زمان نگارش تا امروز پیوسته مورد وثوق علما و فقیهان شیعه و محدثین بوده و وجود آن در هر کتابخانه موجب روشنائی و هدایت است.

در بخشی از کتاب تحف العقول عن آل رسول می‌خوانیم:

ای علی! همانا یکی از نشانه‌های یقین این است که هیچ‌کس را با به خشم آوردن خداوند خشنود نسازی و به واسطه چیزی که خدا به تو داده است، هیچ کس را نستایی و برای چیزی که خدا به تو نداده است، هیچ کس را ملامت نکنی؛ زیرا نه حرص زدن آزمندی، روزی را می‌رساند و نه ناخوشایندی شخص بی‌میل، آن را از او باز می‌دارد.

به درستی که خداوند به فضل و حکم خویش، نشاط و شادمانی را در یقین و خشنودی قرار داده و غم و اندوه را در شک و خشم ساده است.

ای علی! همانا هیچ فقری سخت‌تر از جهل و هیچ مالی سودمندتر از عقل و هیچ تنهایی‌ای وحشت‌انگیزتر از خود بزرگ‌بینی و هیچ پشتیبانی نیکوتر از مشورت نیست و هیچ عقلی چون تدبیر و چاره اندیشی و هیچ حسبی چون خوش اخلاقی و هیچ عبادتی مانند تفکر نمی‌باشد.