کتـاب دریچه‌ای بر روشنایی نوشته‌ی جواد اوجاقی، به تحلیل و بررسی کتاب تشیع علوی و تشیع صفوی دکتر علی شریعتی می‌پردازد و شیعه بنیادین و اصیل که در تفکر امامان شیعه بود، نسبت به شیعه در بینش و ایدئولوژی صفویان را مقایسه می‌کند.

از جمله‌ی افرادی که در عصر معاصر در جهت ترویج فکر و اندیشه دینی و آگاهی بخشیدن به نسل جوان نسبت به فرهنگ اسلامی تأثیرگذار بودند، دکتر علی شریعتی می‌باشد. آثار به جا مانده از ایشان مؤید این مطلب هستند. تمام سعی و تلاش دکتر شریعتی بر این بوده است که به رغم خویش، تصویر درست از نقش دین و مذهب در عرصه‌های مختلف زندگی انسان، ارائه دهند. شریعتی در زمینه‌های بسیار متنوع، مطالب گوناگونی را نوشته است که طبقهبندی آن‌ها در یک چارچوب منظم و منطی کاری بس دشوار است. از جمله آثار ایشان، کتاب تشیع علوی و تشیع صفوی می‌باشد.

در بخشی از کتاب دریچه‌ای بر روشنایی می‌خوانیم:

شیعیان در ایران همیشه در اقلیت و فشار بودند تا این که پس از یورش مغولان و فروپاشی پادشاهی کهن و پرنفوذ عباسی که حکم خلیفه مسلمانان را داشت، جانی تازه گرفتند. پس از یورش مغول، چند فرمانروایی شیعہ مذهب مانند سربداران و قره قویونلوها در ایران بر سر کار آمدند و نفوذ شیعه در ایران بیشتر شد. از سوی دیگر بیشتر اهل سنت ایران بر آیین شافعی و دوست‌دار اهل بیت بودند.