کتاب مینیاتور و ماندالا نوشتهی شبنم حکیم هاشمی، پژوهشی دربارهی این دو هنر و پیوند و ترکیبشان با یکدیگر است.
در این نوشتار ابتدا با هنر مینیاتور در زمینههای نقش، نگاره، فرم و حرکت به همراه تمام ابعاد آن، سپس با ابعاد مختلف هنر ماندالا و در نهایت با تلفیق فرم و حرکت در پیوند این دو هنر آشنا میشوید.
در بخشی از کتاب مینیاتور و ماندالا میخوانیم:
لغت ماندالا در زبان سانسکریت به معنای دایره است. ماندالاها دوایر کیهان نما هستند، یعنی دایرههایی که نمادی از دایرههای کیهانیاند، دایرههایی که در کائنات و کهکشانها وجود دارند.
این کلمه از دو قسمت تشکیل شده است: ماندا به معنای ذات یا جوهر، و لا به معنای ظرف دربردارنده. به همین دلیل، ماندالا ظرف جوهر هم معنا میدهد.
ماندالا با ویژگیها اصیل خود دربرگیرندهء دایرهها و مربع هاست. ماندالا از دایره ههای متحدالمرکز تشکیل شده است و یا مربعی است شامل یک دایره یا چندین دایرهء متحدالمرکز. درواقع، اساس بسیاری از ماندالاها از مربعها و دایرههای هم مرکز ایجاد شده است.