کتاب دریچهای نوین به سوی تاریخ اسلام نوشتهی محمود رضاقلی، دفتر اول از مجموعهی بازخوانی و سنجش قرآنی واپسین بعثت توحیدی تاریخ است و با نگاهی نو به روایت تاریخ اسلام در ابعاد مختلف میپردازد.
در بخشی از کتاب دریچهای نوین به سوی تاریخ اسلام میخوانیم:
فهم رسم الخط عربی پیش از بعثت محمد و نزول قرآن پیچیده است؛ زیرا تاریخ عرب جاهلی ثبت نشده و راویان هر یک با تحریف و اضافات در طی قرون چیزهایی گفتهاند که مبهم و متناقض و بیارتباط مینماید. بر پایه روایتها، قریش خط را از مردم حیره و آنها به نوبه خود از مردم انبار فرا گرفتهاند؛ اما مطابق برخی دیگر از روایتها قبیلهای از یمن مبتکر خط است. در پارهای روایتها هم تاریخ خط و نگارش به افسانه آمیخته شده و از اسماعیل و حتى آدم به عنوان مخترع خط یاد میشود. در روایتها نام افراد گیرنده و آموزگاران خط نیز آمده است. اما ابن خلدون اندلسی در قرن نهم هجری نخستین کسی است که به بررسی عقلانی مسئله خط عربی پرداخت. وی آنرا به تمدن و رفاه مرتبط ساخت که چون دولت حمیری به آنها دست یافت، خط عربی را به زیبایی و استواری رساند؛ خطی که به مردم حیره و عراق منتقل شد.