کتاب مقالات نوشته‌ی محمدعلی همایون کاتوزیان، شامل مباحثی چون شعرِ انقلابِ مشروطه، روایت سنجابی، ملکی و صدیقی از مخالفت با رفراندوم دکتر مصدق، ایران پس از آیت الله خمینی، جمهوری اسلامی و ... است.

انقلاب مشروطه شاه بار دادن و شکوفایی شاعران خوش قریحه‌ای بود که عمدتا دربارهی مضامین سیاسی و اجتماعی شعر می‌سرودند و شعرهای شان را هم درجا در روزنامه‌ها و رساله‌های سیاسی منتشر می‌کردند. شعرشان بی شک شعری بود نور و پرطراوت و مدرن، اغلب تجربه‌هایی در قالب‌های کلاسیک یا نوکلاسیک تحول یافته‌ی شعر فارسی، تجربه‌هایی که صنایع و تمهیدات ادبی تازه‌ای ابداع می‌کرد و بعضی وقت‌ها حاوی کلمات و اصطلاحاتی محاوره‌ای و حتا عامیانه بودند.

در بخشی از کتاب مقالات می‌خوانیم:

وقتی که دکتر مصدق تصمیم گرفت که مجلس هفدهم را با مراجعه به آراء عمومی یا رفراندوم و به اصطلاح امروز، همه پرسی ببندد، با مخالفت جدی چند تن از نزدیکان و هواداران خود روبرو شد. اخیرا (به شرحی که در پایین خواهد آمد) تردیدهایی در مخالفت مشهور خلیل ملکی با رفراندوم پدید آمده و این شبهه را ایجاد کرده که اصلا کسی درباره رفراندوم به مصدق هشدار نداده بود. بنابراین لازم است که پیش از ادای توضیح درباره شخص ملکی اندکی به اصل موضوع بپردازیم تا این اشتباه بزرگ تاریخی اصلاح شود.