کتاب مطالعه تطبیقی قوانین و مقررات ناظر بر فرهنگ شفافیت نوشته‌ی باقر انصاری جلد دهم از مجموعه‌ی مطالعات راهبردی،‌ حداقل ملزومات فرهنگ اطلاع‌رسانی و شفافیت را از منظر حقوقی مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.

داشتن رویکرد راهبردی به مسائل یکی از ضروریات مدیریت کلان نهادها و سازمان‌ها است. این رویکرد با مشخص کردن ابعاد مختلف موضوعات و بررسی نقاط ضعف، قوت، تهدید و فرصت موجود تلاش می‌کند با ترسیم اهداف بلندمدت و کوتاه مدت، بهترین مسیر را برای رسیدن به این اهداف ترسیم نماید؛ به گونه‌ای که حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب با کم‌ترین هزینه و بیشترین بهره‌وری انجام پذیرد.

مطالعات راهبردی نوشتاری است که به پژوهش‌های کتابخانه‌ای و میدانی کوتاه مدت اشاره دارد. در این متون پژوهشگر ضمن طرح موضوع، ابعاد و زوایای مربوط به آن را نشان داده، رهیافت‌های موجود را بیان و در نهایت به جمع‌بندی و در صورت لزوم به ارایه راهکارهای موجود یا پیشنهادی می‌پردازد. مطالعات راهبردی از آن جهت دارای اهمیت است که در کنار طرح مسائل نظری و کمک به توسعه دانش نظری و کاربردی، منجر به حل معضلات و دشواری‌های موجود در عرصه مدیریتی شود. به سخن دیگر؛ تلاش شده است این مطالعات به نحوی انجام شود که فقط با رویکرد مطالعه‌ای به آن نگریسته نشود؛ بلکه کاربردی و اثربخش بودن آن در حوزه تصمیم‌گیری نمایان باشد.

باید اشاره کرد که مخاطبان این مطالعات را مدیران، مسئولان و کارشناسان حوزه فرهنگ، به ویژه در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل می‌دهند. هدف از انجام این مطالعات، تعیین خطوط کلی بینش و تجربه موجود درباره موضوعات و مسائل حوزه فرهنگ است؛ به نحوی که جایگاه و نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را پیرامون موضوعات مطروحه به روشنی بیان نماید و از رهگذر چنین نگاهی، واحدهای زیر مجموعه وزارتخانه بتوانند با بهره‌گیری از این گزارش‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های خود را دقیق‌تر و منسجم‌تر عملیاتی کنند.

در بخشی از کتاب مطالعه تطبیقی قوانین و مقررات ناظر بر فرهنگ شفافیت می‌خوانیم:

در کشورهای مختلف جهان، یکی از راهکارهای تضمین صحت اخبار و اطلاعات و مقبولیت تحلیل‌ها و تفسیرهای آن‌ها که به تبع به شفافیت منجر می‌شود، تضمین اصل رقابت و تکثر در فعالیت‌های مرتبط با کالاهای اطلاعاتی است. در جوامع مردم سالار، تکثرگرایی در عرصه اطلاعات از جمله در حوزه رسانه‌های موجب می‌شود تا اطلاعات گوناگون و تحلیل‌های رقیب در اختیار شهروندان قرار گیرد و فرصت‌های انتخاب آن‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله در حوزه اقتصاد ارتقا یابد؛ به اقلیت‌ها فرصت و امکان می‌دهد تا موجودیت و هویت خود را در دل اجتماعات بزرگ حفظ کنند و دچار اضمحلال نشوند؛ با افزایش امکان تفاهم و درک متقابل میان اعضای مختلف جامعه به کاهش بروز خشونت‌ها کمک و از صلح و امنیت پاسداری می‌کند؛ به تنوع فرهنگی جامعه کمک و از سیطره فرهنگی بیگانه بر فرهنگ‌های بومی جلوگیری می‌نماید و تغییرات اجتماعی و فرهنگی را تسهیل می‌کند.

منظور از اصل تکثر در رسانه‌ها آن است که تعداد رسانه‌های متفاوت قابل دسترس برای مردم به اندازه‌ای باشد که مجموع فعالیت‌های آن‌ها انعکاس‌دهنده افکار و دیدگاه‌های گوناگون جامعه است. مقابل تکثرگرایی، تمرکزگرایی قرار دارد که در صدد است مالکیت یا کنترل انحصاری هریک از انواع رسانه‌ها را به صورت انحصاری در اختیار حکومت یا شخص یا گروه خاصی قرار دهد. این تکثرگرایی به دو روش قابل تحقق است که به اختصار توضیح داده می‌شود.